هفته‌های اخیر، گرما زمین را برای آتش سوزی در مکان‌هایی مانند اسپانیا و یونان آماده کرده است. دود ناشی از آتش‌سوزی‌های جنگلی در کانادا هشدار‌های هوایی ناسالم را در سراسر طبقه شمالی ایالات متحده ایجاد کرده است. در همین حال، باران‌های سیل آسا بخش‌هایی از ژاپن، چین، کره جنوبی و هند را زیر آب برده و زندگی میلیون‌ها نفر را مختل کرده که این باعث سیل ناگهانی، رانش زمین و قطع برق شده است.

پروتکل ضد گرما در ایتالیا

ایتالیا در جنوب اروپا از جمله کشور‌هایی است که گرمای هوا هشدار قرمز را برای مردمانش در پی داشته است. وزارت بهداشت این کشو پروتکل گرمایی جدیدی را با عنوان «از خودمان در برابر گرما محافظت کنیم» برای اتاق‌های اورژانس معرفی کرده است.

این پروتکل به اتاق‌های اورژانس اجازه می‌دهد تا رویه‌های اختصاصی را برای افرادی که از شرایط اضطراری ناشی از گرما رنج می‌برند اتخاذ کنند و هفت روز در هفته کار خواهند کرد. در این پروتکل از شهروندان و مسافران خواسته شده است به منظور پیشگیری از گرما زدگی از این قوانین پیروی کنند و در معرض آفتاب مستقیم قرار نگیرند. همچنین در طول ساعات گرم خانه بمانند. محیط خانه و کار را ایمن کنند. از سایه بان برای جلوگیری از پرتو مستقیم خورشید استفاده کنند. دستگاه‌های تهویه هوا و سرماساز را در دمای مناسب قرار دهند و دما را خیلی سرد نکنند. روزانه یک نیم لیتر آب بنوشید. غذای کم و سبک میل کنند و لباس‌هایی از جنس نخ طبیعی بپوشند.

همچنین کشور ایتالیا هشدارهای دیگری همچون رها نکردن کودکان و حیوانات در وسایل نقلیه و ورزش در ساعات خنک روزرا توصیه کرده است. این وزارتخانه پیشتر اعلام کرده بود در مجموع ۲۰ شهر ایتالیا در فهرست قرمز قرار خواهند گرفت که در آن مردم به دلیل گرمای شدید با خطر سلامتی بسیار بالایی مواجه خواهند شد. این کد حداقل تا ۱۵ سپتامبر باقی خواهد ماند.

این تازه آغاز گرماست!

«هانا کلوک» دانشمند آب و هوا و استاد دانشگاه ریدینگ، در بیانیه‌ای گفت: حباب هوای گرمی که در جنوب اروپا متورم شده، ایتالیا و کشور‌های اطراف آن را به یک اجاق پیتزای غول پیکر تبدیل کرده است.

وی توضیح داد: هوای گرمی که از آفریقا وارد می‌شود، با شرایط فشار بالا ثابت باقی می‌ماند، به این معنی که گرما در دریا، زمین و هوا همچنان به تولید خود ادامه می‌دهد.

در ادامه همچنین سیمون لوئیس، رئیس علوم تغییر جهانی در دانشگاه کالج لندن، هشدار داد که این تازه آغاز راه است؛ تابستان امسال با گرم شدن سیاره زمین ۱.۲ درجه سانتیگراد بالاتر از سطح قبل از صنعتی شدن، تغییرات شدید آب و هوایی اتفاق می‌افتد. این میزان از حد نصاب یک و نیم درجه سلسیوسی هم کمتر است.

بشر آمادگی مواجهه با نتایج گرمای شدید را ندارد

لوئیس در ادامه اظهار کرد: سیاست‌های کنونی در سطح جهان باعث می‌شود دمای زمین تا سال ۲۱۰۰، ۲.۷ درجه سانتی‌گراد گرم شود. این واقعاً وحشتناک است. همانطور که دانشمندان در سال گذشته توافق کردند، پنجره فرصت برای حفظ یک آینده قابل زیست و پایدار برای همه، به سرعت در حال بسته شدن است. دانشمندان ده‌ها سال است هشدار داده‌اند که بحران آب و هوا باعث افزایش گرمای شدید می‌شود که پیش از این یکی از مرگ‌بارترین پدیده‌های آب و هوایی بوده است.

«ملیسا لازنبی»، استاد تغییرات اقلیم در دانشگاه «ساسکس» می‌گوید: وقوع و شدت امواج گرما بیشتر می‌شود؛ رویداد‌هایی که موجب خرابی زیرساخت‌ها، مسائل بهداشتی و تلفات انسانی، خشکسالی و کمبود آب می‌شود و ما در حال حاضر برای این نوع اتفاقات آمادگی نداریم. ما در حال انتقال نوسانات طبیعی معمول و شناخته شده آب و هوا به قلمروی نامشخص و شدیدتر هستیم. انتظار می‌رود دمای بسیار بالا در سراسر جهان ادامه یابد و رکورد‌ها را در قاره‌های متعدد بشکند، از این رو دانشمندان از رهبران جهان می‌خواهند اکنون در مورد بحران آب و هوا اقدام کنند.

هشدار سازمان جهانی هواشناسی سازمان ملل متحد

سازمان جهانی هواشناسی سازمان ملل متحد (WMO) هشدار داده است که گرمای شدید در حال حاضر بیشتر جنوب اروپا و دریای مدیترانه را تشدید کرده و ممکن است رکورد‌های جدیدی ثبت شود.

پیشتر، سرویس مدیریت اضطراری کوپرنیک اتحادیه اروپا نسبت به خطر بسیار شدید آتش‌سوزی در بخش‌هایی از اسپانیا، جزایر ایتالیایی ساردینیا و سیسیل و در بخش‌هایی از یونان هشدار داده بود.

چه چیزی باعث موج گرما در اروپا شده است؟

دانشمندان به شواهدی دست یافته اند که نشان می‌دهد چگونه دما‌های سوزان در سراسر این قاره توسط یک منطقه پرفشار و ال نینو - و همچنین تغییرات آب و هوایی هدایت می‌شود.

موج گرمای مرگباری که «سربروس» نامیده می‌شود در سراسر اروپا در حال فراگیری است و شهر‌هایی از جمله رم، بولونیا و فلورانس را مجبور می‌کند به دلیل دمای «غیرقابل تحمل» که قرار است تشدید شود، هشدار قرمز اعلام کنند. این موج گرما با اقتباس از هیولای سه سر در «دوزخ» دانته، «سربروس» نامگذاری شود.

انتظار می‌رود دمای هوا در بخش‌هایی از اسپانیا، فرانسه، یونان، کرواسی و ترکیه از ۴۰ درجه سانتی‌گراد فراتر رود، در حالی که در ایتالیا دمای هوا به ۴۸.۸ درجه سانتی‌گراد می‌رسد.دانشمندان می‌گویند دمای سوزان توسط سه عامل کلیدی هدایت می‌شود که «ال نینو»، یک سیستم ثابت فشار بالاست و «تغییرات آب و هوایی» تاثیر گذار است.

در ادامه این موضوع دکتر لازنبی استاد تغییرات اقلیم در دانشگاه «ساسکس»  گفت: اروپا به طور مستقیم تحت تأثیر رویداد‌های ال نینو قرار نمی‌گیرد، بنابراین احتمالاً سیستم پرفشار و تغییرات آب و هوایی عامل اصلی این رویداد موج گرما هستند.

وی توضیح داد: سیستم فشار بالا فعلی بیشتر در جنوب اروپا مستقر است که شرایط جوی پایداری را برای افزایش گرمایش و امواج گرمای ناشی از آن فراهم می‌کند. موج گرما در حال حاضر بخش‌هایی از جنوب اروپا و شمال غرب آفریقا را فرا گرفته است. با این حال تعیین همه مسببان و سهم دقیق آن‌ها در موج گرمای کنونی در اروپا ممکن نیست، فقط یک مطالعه همه جانبه می‌تواند عوامل اصلی این پدیده و نسبت تأثیر آن‌ها بر وقوع گرما را نشان می‌دهد.

پای سوخت‌های فسیلی در میان است

دکتر لزلی مابون، استاد سیستم‌های محیطی در دانشگاه اوپن، درباره این موضوع مطرح کرد: بدون تردید عامل اصلی این روند گرمایش، انتشار دی اکسید کربن ناشی از سوزاندن سوخت‌های فسیلی است. اگر به سرعت انتشار سوخت‌های فسیلی را کاهش ندهیم، موارد شدیدی مانند موج گرمایی که در حال حاضر در اروپا شاهد آن هستیم، بیشتر و بیشتر محتمل خواهد شد. سرویس پایش آب و هوای اروپا، کوپرنیک، همچنین اعلام کرده است که یک ابر گرد و غبار بزرگ صحرا به سمت جنوب اروپا در حال حرکت است.

با این حال، به گفته دکتر «کلوی بریمیکومب» دانشمند آب و هوا و پژوهشگر گرمای شدید در «دانشگاه گراتس»، بعید است که این موضوع به موج گرما کمک کند.

وی توضیح داد: گرد و غبار صحرا بیشتر یک چالش بالقوه سلامت برای جنوب اروپا محسوب می‌شود چرا که حاوی گرد و غبار و آلودگی است. سال گذشته، اروپا گرم‌ترین تابستان تاریخ را تجربه کرد و بیش شصت و یک هزار نفر در سراسر این قاره جان خود را بر اثر گرما از دست دادند.

چه زمانی گرما تمام می‌شود؟

در حالی که پیش‌بینی می‌شود «سربروس» یا همان موج گرمای مرگباری حدود دو هفته طول بکشد، اما ممکن است پایانی برای مشکلات آب و هوایی اروپا نباشد. سازمان جهانی هواشناسی هشدار می‌دهد به احتمال ۹۰ درصد ال نینو تا پایان سال طول بکشد. این امر می‌تواند حاکی از آن باشد که دما‌های گرمتر بار دیگر برای مدت طولانی تری ادامه خواهند داشت و ال نینو عامل محرک پشت سربروس در نظر گرفته می‌شود.

این خبر همچنین درست پس از آن منتشر شد که کوپرنیک فاش کرد «ماه گذشته گرم‌ترین ماه ژوئن در تاریخ ثبت جهانی بوده است».