روزنامه اعتماد نوشت:
755روز از آن روزي كه سيدمحمد خاتمي تك و تنها وارد مسجدي در دماوند شد تا براي انتخابات مجلس نهم راي بدهد گذشته است. همان راي‌اي كه حرف و حديث‌هاي زيادي را براي سيد اصلاحات به دنبال داشت. عده قليلي از اصلاح‌طلبان آن روز فهميدند كه چرا خاتمي با صندوق راي قهر نكرد و اما حالا كمتر كسي است كه نداند فايده راي روز 12 اسفند 90 خاتمي نه تنها براي دلدادگان به اصلاحات ايراني كه براي كشور چه بوده است. خاتمي با آن تك راي، نه تنها اجازه نداد تا رهبري اصلاحات به بيرون از مرزها منتقل شود كه نقشه جريان‌هايي كه به دنبال خروج اصلاح‌طلبان از حاكميت بودند را هم نقش بر آب كرد. خاتمي از همان روز خوب مي‌دانست كه سيادت اصلاحات وابسته به «صبر» است و با راي خود نشان داد كه «توقعات و هيجانات» كوچك‌ترين تاثيرگذاري‌اي در بلندانديشي و آينده نگري او ندارد. حالا يك سالي است كه «اين صبر و آن راي»، ثمر داده و عنان امور در دست اعتداليون است و عصر عسرت و دوره فترت اصلاح‌طلبان هم پايان يافته اما مسووليت سيد اصلاحات و اصلاح‌طلبان گويا تازه آغاز شده است. اصلاح‌طلبان متفق‌القول همچون خاتمي از يكسو مي‌خواهند اصلاحات را از كوچه تنگناها و سختي برهانند و قباي سيادت را دوباره بر تن آن كنند تا توده‌هاي گله‌مند بازهم به نظام و مسوولان اعتماد كنند؛ اعتمادي كه آغازش با آمدن روحاني شروع شده و با تغيير تركيب مجلس دهم ادامه مي‌يابد. اصلاح‌طلبان با همين هدف و با رعايت كامل قواعد بازي و با وجود آگاهي از اين موضوع كه دست بردار از سرشان نخواهد بود تا كه ديگر نشان و نشانه‌يي از اصلاح‌طلبي باقي نماند، مي‌خواهند طعم آشتي با صندق راي را به موافقان و مخالفان خود بچشانند. همين است كه در آخرين جلسه شوراي مشورتي اصلاح‌طلبان و يك سال و نيم زمان باقي‌مانده به انتخابات مجلس دهم، اعضاي حاضر درباره چگونگي ورود به بازي انتخابات از دلمشغولي‌ها و ذهن‌مشغولي‌هاي خود سخن گفته‌اند. اينكه چه موقعيتي دارند و چگونه بايد از ديوارهاي مقابل خود عبور كنند. بنا بر اظهارات تعدادي از اعضاي اين شورا، راهبرد انتخاباتي اصلاح‌طلبان برگرفته از نسخه نجات‌بخش و امتحان پس داده انتخابات رياست‌جمهوري است. تنها تفاوت اصلاح‌طلبان پيش از انتخابات رياست‌جمهوري با اصلاح‌طلبان امروز در اين است كه بر ضريب اميدشان افزوده شده و همين اميد، بر تحرك و پويايي‌شان براي رسيدن به نقطه مطلوب و مطالبه معلوم افزوده است. حالا اعضاي شوراي مشورتي اصلاحات روز شنبه تصميم گرفته‌اند كميته انتخاباتي راه بيندازند تا نخستين گام عملي براي انتخابات مجلس دهم را برداشته باشند. بر اساس تصميم جمعي و موافقت سيدمحمد خاتمي، موسوي لاري را مسوول انتخاباتي استان‌ها و صفدر حسيني را مسوول هماهنگي با ساير اصلاح‌طلبان كرده‌اند. براساس اظهارات محسن رهامي، احمد پورنجاتي و آذر منصوري، تعيين مكانيزم حضور در انتخابات و تشخيص كانديداهاي موثر براي قراردادن در فهرست انتخاباتي از مهم‌ترين مباحث مورد بحث اعضاي شوراي هماهنگي اصلاحات در جلسه روز شنبه بوده است. به گفته‌احمد پورنجاتي در اين جلسه قرار شد گزارشات اعضا به ويژه گزارشات افراد انتخابي يعني آقاي موسوي لاري و آقاي صفدر حسيني ارايه شود و بعد از آن اين گزارشات در شورا مورد بررسي قرار گيرد. بعد از بررسي اين گزارشات موضوع انتخابات هم به تفصيل بررسي خواهد شد.
قريب به 15 ماه مانده به انتخابات مجلس دهم اصلاح‌طلبان نخستين گام عملي را برداشته‌اند. به گزارش مهر شوراي مشورتي اصلاح‌طلبان در آخرين جلسه خود كه با رياست محمد خاتمي برگزار شده است كميته راهبردي انتخابات را تشكيل داده‌اند. در اين كميته موسوي‌لاري وزير كشور دوره اصلاحات مسوول انتخاباتي استان‌ها و صفدر حسيني به عنوان مسوول هماهنگي با ساير اصلاح‌طلبان معرفي شده‌اند. به نظر مي‌رسد كه جريان اصلاحات قصد دارد استراتژي انتخاباتي دوره يازدهم را براي انتخابات مجلس دهم پيش گيرد. در اين انتخابات هم گويا به پيروي از سياست انتخاباتي سال 92 نقش شوراي مشورتي سيد محمد خاتمي قرار است پررنگ باشد و اين‌بار هم اين شوراي مشورتي است كه برنامه‌هاي اين جريان فكري را براي اجرايي شدن به شوراي هماهنگي اصلاحات منتقل مي‌كند. اصلاح‌طلبان در حالي براي انتخابات مجلس دهم آماده مي‌شوند كه به دليل شرايط موجود در انتخابات مجلس نهم، علاقه‌يي براي گرم كردن تنور انتخابات و حضور فعال در آن نداشتند.
سكوت اصلاح‌طلبانه و از دست دادن مجلس نهم
انتخابات مجلس نهم در اسفند سال 90 برگزار شد. درست دو سال بعد از حوادث انتخابات دوره دهم رياست‌جمهوري. سالي كه بعد از وقايع سال 88 رخوتي سياسي را هم در ميان اصلاح‌طلبان و هم در بدنه اجتماعي كه دو سال پيش پاي صندوق‌هاي راي رفته بودند به وجود آورد. اصلاح‌طلبان كه از سويي پيگير مطالبات‌شان بودند و همچنان به حل و فصل اختلافات دو سال گذشته اصرار داشتند و از سوي ديگر از بسياري از مناصب سياسي كنار گذاشته شده بودند ترجيح دادند در مقابل انتخابات مجلس نهم سكوت كنند. گرچه اين سكوت، سكوت تمام جريان اصلاحات نبود اما در نهايت به از دست دادن حداكثري مجلس نهم منجر شد. در اين ميان عده‌يي با سكوت پاي صندوق‌هاي راي رفتند.
سيد محمد خاتمي اما راي خود را در دماوند به صندوق انداخت اما اين اقدام رهبر جريان اصلاحات در آخرين ساعات راي‌گيري هم نتوانست برخي اصلاح‌طلبان را پاي صندوق راي بكشاند. نتيجه استراتژي سكوت نصفه نيمه اصلاحات از دست دادن نخستين مجلس بعد از انتخابات 88 بود.
تغيير استراتژي انتخاباتي؛ اجماع به جاي سكوت
وضعيت اصلاح‌طلبان كه در سال‌هاي مديريت اصولگرايان در آستانه حذف از عرصه سياسي كشور بودند اما به ادامه سكوت منجر نشد. اصلاح‌طلبان كه گويا از انتخابات مجلس نهم درس گرفته بودند درصدد جبران خطاي مجلس در انتخابات رياست‌جمهوري بر آمدند.
اصلاح‌طلبان با محوريت سيد محمد خاتمي وارد انتخابات شدند. حضور خاتمي در انتخابات باب جديدي را براي بازسازي اصلاح‌طلبان كه در هشت سال گذشته از عرصه سياست كشور كنار گذاشته شدند ايجاد كرد. بعد از آنكه سيد محمد خاتمي براي حضور در انتخابات راضي نشد اصلاح‌طلبان به اصرار هاشمي‌رفسنجاني را راهي وزارت كشور كردند. اما بعد از رد صلاحيت شدن رييس‌جمهوري پيشين گزينه اصلي اصلاح‌طلبان محمد رضا عارف شد. او هم بعد از درخواست سيد محمد خاتمي با نگارش نامه‌يي از كانديداتوري به نفع حسن روحاني كنار رفت تا اصلاح‌طلبان روي يك نفر به اجماع برسند. در نهايت اصلاح‌طلبان با محوريت هاشمي و خاتمي توانستند در انتخابات سال 92 به اجماع برسند.
مجلس دهم؛ دغدغه اصلاح‌طلبان و اصولگرايان
اصولگرايان در پي رسيدن به وحدت همايش برگزار مي‌كنند. وحدتي كه در به خطر افتادن آن طيف آيت‌الله مصباح و حاميان سابق محمود احمدي‌نژاد تاثير بسزايي داشتند. سيد رضا تقوي از سوي جامعه روحانيت مبارز مسوول كم كردن فاصله‌هاي اصولگراياني است كه در انتخابات 92 بر سر يك گزينه به اجماع نرسيدند تلاشي كه همايش اخير آنها نشان داد چندان هم موفق پيش نرفته است. بسياري از اصولگرايان با اينكه در مصاحبه‌هاي مطبوعاتي خود تلاش كردند نيامدن شان را توجيه كنند اما حضور نداشتن چهره‌هاي اصولگرا در اين همايش نشان داد كه زير يك سقف جمع كردن طيف‌هاي مختلف اصولگرايي آنقدر سخت هست كه رسيدن به وحدت را چندان هم محتمل نمي‌كند. در سوي ديگر اما اصلاح‌طلبان نخستين گام عملياتي را براي انتخابات دهم برداشته‌اند. تشكيل كميته راهبردي انتخابات و انتخاب موسوي‌لاري و صفدر حسيني براي ساماندهي اين تشكيلات نشان مي‌دهد كه اصلاحات لااقل يك قدم جلوتر از اصولگرايان حركت مي‌كند. آنها كه در انتخابات 92 وحدت و اجماع اين جريان فكري را به رخ رقباي اصولگراي‌شان كشيدند حالا پيش‌دستي كرده و يك سال زودتر نخستين اقدام براي انتخابات مجلس دهم را با محوريت شوراي مشورتي سيد محمد خاتمي عملي كرده‌اند. راهي كه اصلاح‌طلبان خواهند رفت يقينا روزهاي سخت‌تر و دشوارتري را پيش روي اصولگرايان قرار خواهد داد.