شهروند| در ایران تورم ٢ رقمی نه عجیب است و نه برای مردم تازگی دارد به همین دلیل افزایش قیمتها هم اصولا کسی را شگفتزده نمیکند بهخصوص که ماه آخر سال از راه رسیده باشد و بازار شبعید در راه باشد. امسال هم از همان سالهای همیشگی است تنها با این تفاوت که اینبار دولت به عنوان متولی تنظیم بازار و نظارت بر قیمتها راهحلی جدید به مصرفکنندگان و عموم مردم معرفی کرده است؛ راهحلی به نام نخریدن. یعنی دولت هم به این نتیجه رسیده که اگر به هزار دلیل نمیتواند جلوی رشد قیمتها را بگیرد، مردم میتوانند با تغییر مسیر تقاضا و تحریم کالاهایی که بیدلیل گران شدهاند، موجسوارهای بازار شبعید را وادار به عقبنشینی کنند. این راهحلی است که از مدتها پیش به مردم پیشنهاد میشد یعنی هربار که قیمت کالایی افزایش ناگهانی را تجربه میکرد مردم در شبکههای اجتماعی از همدیگر میخواستند که با نخریدن، متخلفان را جریمه کنند، البته هربار هم این راهحل مرسوم در سراسر دنیا راه به جایی نمیبرد. اینبار اما برای اولینبار یک مقام رسمی دولت و در جایگاه وزیر از مردم خواسته که به گرانفروشها با نخریدن؛ نه بگویند. به این ترتیب پروژه نخریدن کالاهای گران به دعوت وزیر جهاد کشاورزی قرار است از بازار طوفانزده مرغ شروع شود.
گرانفروشها را با نخریدن تنبیه کنید
محمود حجتی، دیروز در جمع خبرنگاران با اشاره به اینکه مرغ در دولت یازدهم گران نشده است، گفت: مردم نباید مرغ را به قیمت ۸ و ۹هزار تومان که میگویند در مغازهها وجود دارد، خریداری کنند. پیشنهاد او به مردم هم مراجعه به میادین میوهوترهبار و خرید آن به قیمت ٦هزار و ٩٨٠ تومان است. حجتی در شرایطی موج افزایش قیمتها همه بازارها از جمله بازار محصولات کشاورزی را تکان داده است، تصریح کرد: سازمان تعاونی روستایی میوه شبعید را که شامل پرتقال و سیب بوده خریداری کرده و هیچگونه دغدغهای در این زمینه وجود ندارد. به گفته او قیمتگذاری همانند همیشه از سوی ستاد تنظیم بازار خواهد بود که یکهفته به پایان سال اعلام خواهد شد و همچنین میوه به اندازه کافی به بازار عرضه میشود.
جو روانی راه میاندازند
حجتی با تأکید بر اینکه هرسال جو روانی مبنی بر کمبود میوه شب عید ایجاد میشود، افزود: ٤درصد تولید مرکبات جهان در کشور ما تولید میشود و جمعیت ایران یکدرصد جمعیت دنیا است، بنابراین هیچگونه کسری در این زمینه وجود ندارد. وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه یکمیلیون تن سیب اضافه بر نیاز مردم وجود دارد، تأکید کرد: بهجای ایجاد جو روانی درباره افزایش قیمتها و کمبود محصولات شب عید باید به فکر صادرات و فاسد نشدن این میزان محصول باشیم. در مورد کیوی باید بگوییم اضافه بر نیاز بازار تولید داشتهایم و زمینه برای صادرات وجود دارد. حجتی ادامه داد: امسال ظرفیت مازاد تولید سایر محصولات کشاورزی مانند مرغ و تخممرغ داشتیم که در ١٠ماهه گذشته ٦٦هزار تن صادرات مرغ داشتیم که ٤٦درصد از نظر وزنی نسبت به سال گذشته افزایش داشته و در مورد تخممرغ نیز ٦١هزار تن در ١٠ماهه گذشته صادرات داشتهایم که بازهم نسبت به سال قبل ٦٥درصد افزایش صادرات را شاهد بودیم. او با تأکید بر اینکه کمبود محصولات پروتیینی در بازار وجود ندارد، افزود: در میدان بهمن تهران که توزیعکننده مواد پروتیینی است به هر میزان که مصرفکننده بخواهد مواد پروتیینی وجود دارد، بنابراین باید بگویم در شرایطی که مرغ به قیمت ٧هزار تومان به دست مصرفکننده میرسد، قیمت مناسبی است.
ما مرغ را گران نکردیم
حجتی با اشاره به اینکه از آغاز دولت تاکنون قیمت مرغ افزایش نیافته تأکید کرد: وقتی دولت روی کار آمد قیمت مرغ نوسانی بین ٦هزار و ٧٠٠ تا ٧هزار و ٢٠٠ داشته است، بنابراین مرغ افزایش قیمت نداشته است. با وجود همه این فراوانی در تولید و انبار محصولات حجتی توضیح نداد که چرا قیمت انواع میوه و دیگر محصولات کشاورزی و البته مرغ در حال افزایش است و تکلیف مردم در آستانه نوروز با این همه محصول و این میزان از افزایش قیمتها چیست؟
محمود نوابی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت دستکم در مورد گرانی مرغ، دلیل گرانی را خود همین وزیر جهاد کشاورزی میداند که وزیرش از مردم میخواهد در صورت گران بودن اقدام به خرید نکنند.
وزارت جهاد کشاورزی مقصر است!
رئیس سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان با بیان اینکه سازمان متبوعش ٢ماه پیش در مورد گرانی مرغ به وزارت جهاد کشاورزی هشدار داده بود، گفت: وزارت جهاد به این هشدار بیتوجهی کرد متاسفانه برخی دلالان هم با هدف افزایش قیمتها این شایعه را بر سر زبانها انداختند که مرغ وارداتی از سوی شرکت پشتیبانی امور دام تاریخ مصرف گذشته است، در حالی که شرکت پشتیبانی امور دام معمولا بهترین مرغها را در زمان افزایش عرضه از بازار جمعآوری کرده و در مواقع مناسب که بازار کشش دارد، عرضه خواهد کرد. او تأکید کرد: مرغهای ذخیرهسازی شده از سوی شرکت پشتیبانی امور دام هماکنون در حال عرضه است و به هیچعنوان این مرغها وارداتی نیستند بلکه از تولیدات داخلی ذخیرهسازی شدهاند.
قیمتگذاری نان را رها نکردهایم
اما دامنه افزایش قیمتها فقط به مرغ ختم نمیشود و تازهترین مورد از گرانیها هم با نان برمیگردد. فروشندگان نان فانتزی استارت افزایش قیمت را زدهاند و در مورد نان سنتی هم اولین موج رشد نرخها پشتسر گذاشته شده این در حالی است که تکلیف سال آینده هم هنوز مشخص نیست. مجلس میگوید که قیمت آرد و بهتبع آن نان سال بعد افزایش خواهد یافت این موضوع البته از سوی نعمتزاده وزیر صنعت معدن و تجارت رد شده است.
نوابی هم در این خصوص با بیان اینکه قیمتگذاری نان به هیچعنوان رها نشده در جمع خبرنگاران گفت: قیمت رها شده نیست و برای آزادپزها نیز دستورالعملهای خاص وجود دارد، بنابراین با آرد آزاد حداکثر قیمتی که نانوایان میتوانند برای نان سنتی اعمال کنند، ۱۲۵۰ تا ۱۳۰۰ تومان است. به گفته او قرار بر این است ۲۰درصد نانواییها آزادپز باشند که این آزادپزی از شمال تهران آغاز شده، البته همه نانوایان آزادپز باید تابلو داشته باشند تا مردم متوجه باشند که آرد آنها یارانهای نیست.
نگران بازار شبعید نباشید
درخصوص بازار شبعید هم نوابی با وزیر جهاد کشاورزی همرأی است و اعلام کرد: ذخیرهسازی مناسب در حوزه کالاهای اساسی برای تنظیم بازار شبعید صورت گرفته و این بازار کاملا رصد خواهد شد، بنابراین جای هیچگونه نگرانی نیست، ضمن اینکه بر مبنای آمار تولید و ذخایر کالایی عرضه کالا با هیچگونه محدودیت مواجه نخواهد بود و مردم شبعید آرام و مطمئنی را تجربه خواهند کرد. او البته حاضر نشد فهرستی از کالاهایی که در آینده با افزایش قیمت مواجه خواهند شد را اعلام کند و افزود: در ماههای گذشته بسیاری از کالاها با ثبات قیمت مواجه بودهاند، البته در برخی موارد همچون شویندهها نیز به دلیل کاهش قیمت نفت و مواداولیه قیمتها کاهش پیدا کرده ضمن اینکه در مورد سیمان نیز به دلیل محدود شدن بازارهای صادراتی، خود تولیدکنندگان نتوانستهاند از افزایش قیمت مصوب هم استفاده کنند. نوابی گفت: محاسبات سازمان حمایت کاملا دقیق و صحیح است و البته برای هر افزایش قیمتی مستندات پس از بررسی سازمان حمایت به کارگروه کنترل بازار ارایه میشود؛ ضمن اینکه در مورد کالاهای اساسی نیز بازار به شدت رصد میشود و جای هیچگونه نگرانی نیست.
بخشی از افزایش قیمتها را بپذیرید
دستگاههای نظارتی از جمله همین سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان هم به مردم میگوید بخشی از گرانیها که واقعی و اجتنابناپذیر است گرانیهای خارج از برنامه را هم مردم گزارش بدهند تا سر فرصت پیگیری شود. رئیس این سازمان در فرآیند افزایش قیمتها تلاش دولت برای فریز قیمتها برای ادامه کاهش نرخ تورم را رسما تکذیب کرد و به «شهروند» گفت که دولت جانب مصرفکنندهها را در این ماجرا رها نکرده اما برخی گرانیها را مردم باید بپذیرند چون دلایل افزایش قیمتها واقعی و اجتنابناپذیر است. او افزود: دولت به ادامه فرآیند تثبیت قیمتها اهتمام و اعتقاد دارد بهعنوان مثال در مورد نان با پرداخت یارانه آرد به نانوایان، قیمت تمام شده را برای مصرفکنندگان کاهش میدهد. در حوزه فرآوردههای لبنی هم یارانه دامداران پرداخت شده تا مانع از افزایش قیمتها شود، البته اثرات چنین تصمیماتی بلافاصله عیان نمیشود. نوابی با اشاره به توافقهای صورت گرفته با اتحادیهها و تشکلها از جمله صنایع لبنی، تولیدکنندگان محصولات بهداشتی و آرایشی و انجمن روغن گفت: براساس این تفاهمنامهها بخشی از اختیارات در حوزه نظارت به این تشکلها واگذار شده اما واقعیت این است که بخشی از تولیدکنندگان عضو همین اتحادیهها و تشکلها از توافقها تبعیت نکرده و اقدام به افزایش قیمتها کردهاند یعنی این افزایش قیمتها فاقد مجوز است.
او گفت: این تفاهمها باعث نمیشود سازمان حمایت، وظیفه نظارت خود را به صورت کامل کنار بگذارد یعنی در صورت بروز تخلف با آنها برخورد خواهد شد.
توقع ثبات کامل قیمتها را نداشته باشید
نوابی البته به این نکته هم اشاره کرد که مردم نباید توقع داشته باشند که در حوزهای رقابتی قیمتها همیشه ثبات وجود داشته باشد چون تولیدکنندهها براساس افزایش قیمت مواداولیه، افزایش تکالیف قانونی در مورد کارمندان و افزایش سایر هزینهها چارهای جز بالا بردن قیمتها ندارند و اگر این افزایش نرخها منطقی و واقعی باشد سازمان حمایت هم آن را تأیید خواهد کرد، البته این شرایط قطعا باعث رضایت و خرسندی مصرفکنندگان نخواهد شد.
سامانه ١٢٤ ایراد دارد
نوابی در رابطه با اشکالات سامانه ١٢٤ گفت: قبول دارم سامانه ١٢٤ نیازمند بازنگری است، در حال حاضر هم این سازمان مشغول بررسی موضوع است. حتی از یکماه پیش کار خود را برای بازنگری سامانه آغاز کرده تا قیمت انواع کالاها در آن به روز باشد. همچنین براساس یک بخشنامه جدید واحدهای تولیدی باید تمام قیمتهای خود را به سامانه اعلام کنند تا سازمان آن را در آن درج کرده و مصرفکنندگان را از انواع کالاها مطلع کنند.