مجله زندگی ایده آل - زینب رئوفی: این روزها موج نرم‌افزارهای ارتباطی تلفن همراه سبک زندگی و نوع ارتباطات همه افراد را تحت تاثیر قرار داده است.
کافی است نگاهی به اطراف خود بیندازید تا افراد زیادی را ببینید که ساعت‌های زیادی از وقت خود را صرف حضور در این شبکه‌های اجتماعی می‌کنندT اما این ارتباطات مجازی هم مانند هر تکنولوژی دیگری در کنار مزایا و محاسن‌اش، معایبی دارد و گاه می‌تواند مشکلاتی را در روابط خویشاوندی ایجاد کند.
بهزاد تریوه، روانشناس و مشاور خانواده به شما می‌گوید که چطور با رعایت اعتدال و داشتن مهارت‌‌های لازم می‌توانید این مسئله را به خوبی مدیریت و از ایجاد مشکلات پیشگیری کنید.
دلخوری‌های دعوت مجازی
دعوت کردن فامیل و تبریک به اقوام در شبکه‌های اجتماعی از مسائلی است که ممکن است گاهی در روابط شما دردسرساز شود. کار به جایی رسیده که بعضی افراد برای در ارتباط بودن با اعضای خانواده، اقوام و خویشاوندان و حتی دعوت و تبریک مناسبت‌ها از این شبکه‌های ارتباطی استفاده می‌کنند این احتمال وجود دارد که عده‌ای از اقوام که در این گروه‌ها عضو نیستند در دعوت‌ها از قلم بیفتند یا از روی عادت فراموش کنیم مناسبتی را از راهی دیگر به آنها تبریک بگوییم و دلخوری و گلایه پیش بیاید.
بنابراین اگر از این طریق اقوام و فامیل را دعوت می‌کنید یا مناسبتی را تبریک می‌گویید، دقت کنید افرادی که در این شبکه‌ها عضو نیستند را از قلم نیندازید. می‌توانید فهرستی از افرادی که باید دعوت‌شان کنید را بنویسید و افرادی که عضو شبکه یا گروه شما نیستند را تلفنی دعوت کنید. حواس‌تان باشد فعالیت در این نرم‌افزارها و شبکه‌ها سبب کمتر شدن صله‌رحم و دیدار با اقوام و آشنایان نشود.
اقوام در سفرهای شما سرک می‌کشند؟
گاهی پیش می‌آید که به سفر یا مهمانی رفته‌اید و یکی از عکس‌های این سفر را در شبکه‌های اجتماعی مثل فیس‌بوک، لاین و... به اشتراک گذاشته‌اید. ناگهان یکی از اقوام و خویشاوندان که جزو دوستان شما در این شبکه‌های اجتماعی است و در جریان این سفر یا مهمانی نبوده هنگامی که این عکس را می‌بیند با گوشه و کنایه یا متلک از شما گلایه می‌کند که چرا او را در جریان نگذاشته‌اید.
در گام اول باید حدود روابط خود را با اعضای فامیل مشخص کنید؛ اینکه هر کسی تنها افراد مهم و نزدیک را در جریان همه مسائل قرار می‌دهد امری کاملا طبیعی است. اگر فکر می‌کنید فردی که از شما گلایه می‌کند به هر دلیلی لازم نبوده در جریان باشد پس لزومی ندارد بابت این مسئله توضیح خاصی به او بدهید. این رفتار شما باعث می‌شود او به حدود روابط با شما پی ببرد. مناسب‌ترین پاسخ می‌تواند این باشد: «من فکر نمی‌کردم لازم باشد شما را در جریان بگذارم اما اگر فکر می‌کنی دوست داری دفعه‌های بعد مرا همراهی کنی، اگر امکانش باشد حتما به تو اطلاع می‌دهم.»
اگر می‌خواهید این موضوع دوباره تکرار نشود رودربایستی را کنار بگذارید، حتی اگر در این بین دلخوری و رنجشی پیش بیاید باز هم از قاطعیت خود کم نکنید چون ممکن است طرف مقابل‌تان دفعه بعد پایش را فراتر بگذارد و کنترل شرایط برای شما سخت‌تر شود. اگر شما باید او را در جریان می‌گذاشتید اما به هر دلیلی فراموش کردید کوتاهی از جانب شما بوده است، باید محترمانه موضوع را برایش توضیح دهید. اگر از این مسئله دلخور شده نهایت تلاش‌تان را به‌کار ببرید تا از دلش در بیاورید.
در انتخاب عکس دقت کنید
ممکن است از سوی اقوامی که جزو دوستان شبکه‌های اجتماعی شما هستند نظرات منفی یا مثبتی را در مورد عکس‌هایی که به اشتراک گذاشته‌اید، دریافت کنید. شاید بعضی از آنها برای‌تان خوشایند و بعضی برای‌تان ناخوشایند و ناراحت‌کننده باشند.
برای اینکه کامنت‌های کمتری درباره نوع پوشش و ظاهرتان از اقوام و فامیل دریافت کنید، باید در انتخاب عکسی که برای پروفایل انتخاب می‌کنید و همچنین عکس‌هایی که به اشتراک می‌گذارید، دقت کنید. سعی کنید ظاهر و پوشش‌تان در عکس‌ها همان‌گونه‌ای باشد که اقوام انتظارش را دارند. در غیر این صورت طبیعی است که نظرشان را راجع به این مسئله بگویند.
هنگام انتخاب عکس تنها به جذابیت آن فکر نکنید. عکس پروفایل شما به نوعی نشان‌دهنده شخصیت شماست بنابراین عکسی را انتخاب کنید که با شخصیت، تحصیلات و موقعیت اجتماعی‌تان متناسب باشد. با همه این تفاصیل اگر کامنت نه‌چندان خوشایندی دراین‌باره از یکی از اقوام دریافت کردید بهتر است خنثی باشید و با لبخند از او تشکر کنید. با لحنی دوستانه به او بگویید: «ممنون. برایم باارزش است که برایت اهمیت داشته‌ام که نظرت را به من گفتی.» لحن‌تان به‌گونه‌ای باشد که او حس نکند شما از او عصبانی هستید.
عده‌ای به نظراتی از این دست بیش از حد اهمیت می‌دهند و از نظرات منفی به‌شدت می‌رنجند؛ در این صورت می‌توانید نظر چند نفر دیگر را هم بپرسید. اگر آنها هم نظر آن فرد را تایید کردند از موضع‌تان کوتاه بیایید و آن را اصلاح کنید.
خودنمایی ممنوع!
بعضی افراد به خاطر اینکه با اقوام و خویشاوندان در شبکه‌های اجتماعی در ارتباطند مدام عکس پروفایل خودشان را عوض می‌کنند یا اینکه برای جلب توجه عکس‌ها و متن‌های خاصی را به اشتراک می‌گذارند. اگر یکی از اقوام شما چنین رفتاری دارد چندان جالب نیست که بخواهید این مسئله را به روی او بیاورید یا در قالب کنایه به او گوشزد کنید.
حتما این نیاز را در خود می‌بیند که این کار را انجام می‌دهد. اگر احتمال می‌دهید جنبه صحبت درباره این موضوع را ندارد و از دست‌تان ناراحت می‌شود، نسبت به این مسئله بی‌تفاوت باشید. درصورتی‌که به هر دلیلی لازم دیدید با او در این باره صحبت کنید، بهتر است این مکالمه در فضای مجازی نباشد چون ممکن است سوءتفاهمی ایجاد شود. سعی کنید بازخورد شما طوری باشد که هم حق مطلب را ادا کنید و هم او را نرنجانید. مثلا به او بگویید: «ما خوشحال می‌شویم هر روز یک چهره تازه از شما ببینیم اما زیادش هم خیلی خوب نیست.»
اگر خود شما در تغییر عکس پروفایل‌تان زیاده‌روی کرده‌اید و یکی از اقوام این نکته را به شما گوشزد می‌کند، علت انجام این کار را از خودتان بپرسید. از کسی که این بازخورد را به شما داده تشکر کنید .
عجولانه دوستی‌ها را قطع نکنید
گاهی ممکن است با یکی از اقوام و خویشاوندان‌تان که در شبکه‌های اجتماعی جزو دوستان شما هم هست به مشکلی بربخورید و کار به بحث، دعوا و قهر بکشد. بعضی افراد در چنین موقعیت‌هایی سریعا آن فرد را unfriend یا block می‌کنند. این کار در نرم‌افزارها و دنیای مجازی به سادگی فشار دادن یک دکمه ممکمن است اما در دنیای حقیقی و روابط واقعی به‌خصوص روابط فامیلی فرآیند پیچیده و حساسی محسوب می‌شود. این اقدام احساسی‌ترین و هیجانی‌ترین واکنشی است که می‌توان هنگام ایجاد مشکل با یکی از اقوام یا دوستان نشان داد.
برای اینکه بتوانیم از ایجاد مزاحمت‌های احتمالی جلوگیری کنیم چنین امکانی در نرم‌افزارها برای‌مان فراهم شده است اما بعضی افراد برای خالی کردن خشم خود از این امکانات استفاده می‌کنند. مشکلات ایجاد شده بین افراد در دنیای حقیقی فرآیند پیچیده‌ای است. افراد در این حین ناراحت و دلخور می‌شوند، پرخاش می‌کنند یا دچار خشم فروخورده شده، افسرده می‌شوند و بعد از طی این مراحل تصمیم می‌گیرند مدتی از آن شخص دور باشند، با او صحبت کرده و دلخوری را رفع یا قهر کنند و...
هنگامی که در دنیای مجازی فردی را حذف می‌کنید این ذهنیت برای طرف مقابل ایجاد می‌شود که شما برای همیشه او را کنار گذاشته‌اید. در صورتی که شاید مسئله و موضوع تا این اندازه حاد نبوده باشد. با این کار شما نمی‌توانید تمام منظور، حس و هیجان‌تان را به طرف مقابل نشان دهید. بنابراین حواس‌تان باشد به سرعت در این دام نیفتید چون با گذشت زمان به‌طور حتم عصبانیت شما فروکش می‌کند و تنها شرمساری برای‌تان باقی می‌ماند. پس سعی کنید خونسردی و آرامش‌تان را حفظ کنید. صبور باشید و از فضای مجازی خارج شوید.اجازه دهید خشم‌تان فروکش کند. بعد از چند ساعت فکر کنید و ببینید از چه راه دیگری می‌توانید مشکل را حل کنید.
اگر یکی از اقوام شما را unfriend یا block کرد و بعد از مدتی با او روبه‌رو شدید بهترین نحوه برخورد این است که خنثی باشید. به‌هیچ‌وجه واکنش طلبکارانه نشان ندهید و با طعنه و کنایه این موضوع را برای او یادآوری نکنید. اجازه دهید زمان بگذرد و یخ ارتباط‌تان باز شود. در فضایی آرام و دوستانه دلیل این مسئله را از او بپرسید. اگر دلیلش منطقی بود از او عذرخواهی کنید و بخواهید هرگاه از دست شما ناراحت شد این مسئله را با شما درمیان بگذارد تا بتوانید آن را حل و فصل کنید.
برای جلوگیری از ایجاد مشکل و دلخوری در فضای مجازی این نکات را در نظر داشته باشید:
1- موضوعات مهم را از طریق چت با دیگران در میان نگذارید.
2- مسائل خصوصی و نیمه‌خصوصی‌تان را در گروه مطرح نکنید؛
3- در انتخاب طنزها و لطیفه‌هایی که می‌فرستید دقت کنید؛ محتوا و مفهوم آنها نباید به شغل، ملیت یا مذهب خاصی توهین کند.
وقتی دوست ندارید در گروه‌های وایبر باشید
گاهی پیش می‌آید که یکی از اقوام و فامیل در وایبر گروهی را تشکیل داده و شما را در آن عضو می‌کند. شاید شما به هر دلیلی خوش‌تان نمی‌آید در این گروه عضو باشید. رک‌گویی یکی از زیباترین صفات بشری است اما متأسفانه در فرهنگ ما خیلی رفتار پسندیده‌ای به‌شمار نمی‌رود.
با همه این اوصاف اگر به هر دلیلی مایل نیستید در این گروه عضو باشید رودربایستی را کنار بگذارید و با یک عذرخواهی مودبانه آن گروه را ترک کنید. اگر بعد از آن مورد انتقاد اعضای فامیل قرار گرفتید خیلی محترمانه دلایل‌تان را برای‌شان توضیح دهید؛به‌نحوی که از شما دلخور نشوند.