چندی قبل یلدا معیری، عکاسی که عکس معروفش در آشوبهای دی ماه ۹۶ در رسانه های بین المللی و شبکههای اجتماعی بازتاب گستردهای داشت و توسط انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران جایزه برتر را از آن خود کرد، در اعتراض به استفاده از عکس خود توسط رییس جمهور آمریکا در یک توییت ضدایرانی، درصفحه شخصی خود در اینستاگرام اینگونه نوشت:
استفاده ترامپ از عکس یلدا معیری در یک مطلب ضدایرانی
وی در این مصاحبه می گوید: دودی که در عکس وجود دارد ناشی از کپسول آتش نشانی است و فقط شبیه استفاده گاز اشک آور است، در واقع خانم معیری یکسال بعد از آنکه تمام رسانه های معاند از این عکس سواستفاده کردند و به عکس تزئینی تمام گزارشهای ضدایرانی تبدیل شد، میگوید واقعیت عکس چیز دیگری است، سؤال این است، چرا خانم معیری در همان دی ماه ۹۶ که این عکس مورد بهرهبرداری ضد انقلاب قرار گرفت واقعیت ماجرا را افشا نکرد؟
برای شنیدن توضیحات و پاسخ خانم معیری در تماس با ایشان، از دلیل سکوت دستکم ۴ ماهه پس از انتشار این عکس پرسیدیم.
معیری درباره چرایی سکوتش میگوید: من بعدازاینکه جایزه انجمن صنفی را گرفتم (اردیبهشت سال ۹۷) با وبسایت نوریاتو مصاحبه کردم و اعلام کردم که این گاز کپسول آتشنشانی است.
معیری درباره سکوتش در ۶ ماه بعد از انتشار عکس هم گفت: من میترسیدم که بیایند و من را دستگیر کنند، برای من تبعات داشته است، البته من را دستگیر نکردند ولی تبعاتی برای من داشته است و شما در همین حد از من پذیرید و بیشتر نمیتوانم مسئله را بازکنم… ولی در اولین فرصت بعد از جایزه گرفتنم اعلام کردم که گاز اشکآور نبوده است. صادقانه میگویم من کپشن AP را ندیدم در آن زمان.
اگرچه معیری مدعی است که متوجه سواستفاده از عکسش نشده است، ولی در صفحه اینستاگرامش، حرفی بر خلاف ادعای بالا را مطرح میکند و دلیل سکوت ۶ ماهه خود را، ترس از مشکلات امنیتی و دستگیری بیان میکند، وی در صفحه اینستاگرامش می نویسد: من یلدا معیری عکاس این عکس هستم. این عکس را یکسال پیش در روز ۹ دی ماه در جریان اعتراضات مردمی در دانشگاه تهران گرفتم و بخاطر ترس از دستگیری و مشکلات امنیتی که ممکن بود برای خودم و خانوادهام پیش بیاید ۶ ماه هویت عکاس را مخفی نگاه داشتم.
البته این ادعای معیری درباره اینکه تصور نمیکردم این عکس خیلی مهم باشد، علی الظاهر بر خلاف واقع است زیرا معیری در مصاحبه با نیویورک تایمز میگوید: من وقتی به خانه برگشتم، متوجه شدم که این عکس قدرت زیادی دارد.
زمانی که به خونه برگشتم، متوجه شدم که این عکس قدرت دارد
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار مبنی بر اینکه چرا به روزنامههایی مانند واشنگتنپست، فارن پالیسی، تلگراف و غیره توجه نکردید که چه استفادهای از عکس شما کردهاند، گفت: آنها از این عکس استفادهای نکرده بودند. البته من روزنامههایی را که دیدم، این کلمه را استفاده نکرده بودند.
واشنگتن پست: An Iranian woman raises her fist amid the smoke of tear gas
یک زن ایرانی مشت گره کرده خود را در میان دود گاز اشک آور بالا آورده است
جروزالم پست: An Iranian woman raises her fist amid the smoke of tear gas
یک زن ایرانی مشت گره کرده خود را در میان دود گاز اشک آور بالا آورده است
پولیتیکو: An Iranian woman raises her fist amid the smoke of tear gas
یک زن ایرانی مشت گره کرده خود را در میان دود گاز اشک آور بالا آورده است
تلگراف: An Iranian woman raises her fist amid the smoke of tear gas
یک زن ایرانی مشت گره کرده خود را در میان دود گاز اشک آور بالا آورده است
فارن پالسی: An Iranian woman raises her fist amid the smoke of tear gas
یک زن ایرانی مشت گره کرده خود را در میان دود گاز اشک آور بالا آورده است
گتی ایمیج: An Iranian woman raises her fist amid the smoke of tear gas
یک زن ایرانی مشت گره کرده خود را در میان دود گاز اشک آور بالا آورده است
به عنوان مثال دو وبسایت فارسی زبان ضد انقلاب نیز همین زیرنویس را برای عکس معیری انتخاب کرده اند: دختری با مشتهای گره کرده در میان دود گاز اشکآور
وبسایت ضد انقلاب دویچه وله فارسی
زن جوانی با مشتی گره کرده و در میان ابری از دود و گاز اشکآور
وبسایت ضد انقلاب اینترنشنال
دختری که در میان گاز اشکآور دست خود را به نشانه اعتراض مشت کرده است
معیری همچنین در واکنش به انتقادات مطرح شده، گفت: شما در حال منحرف کردن افکار و اذهان عمومی هستید، من به ترامپ اعتراض کردم و هیچکس نیامده درباره این اعتراض صحبت کند ولی همه در این وسط به دنبال قاتل بروسلی میگردند و این برای من خیلی جالب است که چرا میخواهند این اعتراض، منحرف بشود!
آیا شما وجدانتان نسبت به اینکه ۶ ماه از این عکس علیه مملکت استفاده شده، راحت است؟
معیری: وجدانم راحت است چون هیچ حرف دروغی نگفتم و اشتباهی پیشآمده است و من هیچچیزی را وارونه جلوه ندادم، لذا وجدانم راحت است.
وی همچنین درباره اینکه چرا همان زمان که با وبسایت نوریاتو مصاحبه داشتید، مصاحبه خود را در اینستاگرام منتشر نکردید، گفت: من میترسیدم که من را دستگیر کنند، همین الان هم میترسم… چون یکبار به دلیل عکاسی زندانیشدهام و تبرئه شدم ولی برای تبرئه شدنم کلی زمان صرف کردم.
البته معیری در گفتگویی با یورونیور به این مسئله اشاره میکند که هیچ فشاری از سوی مقامات رسمی در ایران نسبت به وی وجود نداشته است.
یورونیوز مینویسد:
عکسی که او در جریان اعتراضهای دی ۹۶ گرفت در ابتدا بدون امضای او در شبکههای اجتماعی و حتی در رسانههای خارجی منتشر میشد. شش ماه بعد از آن رویداد، معیری از طرف انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی ایران جایزه اول موسوم به «نشان سال» را دریافت کرد که از جوایز مهم عکاسی در ایران به شمار میرود. او به یورونیوز گفته است که پس از دریافت جایزه روی صحنه رفته و به این ترتیب هویت آن عکس را فاش کرده است. وی با این حال میگوید بعد از معرفی خودش به عنوان عکاس این عکس، از سوی مقامهای رسمی ایران تحت هیچ گونه فشاری قرار نگرفته است.
همچنین حمید فروتن، رئیس انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی که جایزه تک عکس خبری را به معیری دادند، در پاسخ به این سؤال که داوران چه شاخصی برای انتخاب این عکس داشتند، گفت: دقیقاً نمیتوانم بگویم شاخصها و ارزشهای خبری چه بوده است ولی قاعدتاً داوران باسابقه جشنواره بر اساس تجربه و نگاهی که داشتند و با توجه به حوادث دیماه به این عکس امتیاز دادهاند… البته یکی از شاخصهای داوران، بازانتشار این عکس بود و علی الظاهر این عکس هم مورد توجه قرار گرفته بود.
حمید فروتن، رئیس انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی
فروتن گفت: داوران جشنواره آقایان محمود کلاری، سیفالله صمدیان، رضا معطریان، پیمان هوشمندزاده و نادر داوودی بودهاند و این افراد صاحبنظر و پیشکسوت هستند.
فروتن همچنین گفت: من تا الآن نشنیدهام که رسانههای خارجی در زیرنویس این عکس از عبارت گاز اشکآور استفاده کرده باشند و الآن از شما میشنوم این حرف را که AP چنین حرفی زده است، حداقل درباره AP چنین لفظی را به من نگفتند.
فروتن درباره اینکه آیا داوران از موضوع گاز اشکآور مطلع بودند یا خیر، گفت: در زیرنویسی که به جشنواره ارسالشده بود، لفظ کپسول آتشنشانی آمده بود و داوران میدانستند ماجرا از چه قرار است ولی ما از اینکه رسانههای خارجی چنین سوءاستفادهای از عکس کرده بودند، اطلاعی نداشتیم.
به نظر میرسد سکوت بی جای خانم یلدا معیری در دوره ۶ ماه از انتشار عکس با توجیهات مطرح شده از سوی ایشان و همچنین، بیاطلاعی انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی از حاشیههای ایجاد شده و سوء استفادههای رسانههای خارجی از این عکس، برای عکاس با تجربه و همچنین انجمن صنفی عکاسان مطبوعاتی که دارای سابقه و پیشکسوتی در این حوزه هستند، بهانه خوبی نیست.
مگر انجمن صنفی به عنوان یک شاخص، بازنشر گسترده این عکس در رسانههای خارجی را رصد نکرده است؟ پس چگونه از سوءاستفاده این رسانهها مطلع نشده است؟ همچنین خانم معیری مدعی است که روز دهم دی ماه به بعضی از رسانهها مراجعه کرده است، چگونه در طول ۶ ماه متوجه نشده است که رسانههای مهم آمریکایی و غربی بر خلاف واقعیت و با دروغ، این عکس را نماد اعتراضات ایران کردهاند؟
منبع: مشرق