1-خانمي٢٦ساله هستم دو پسر پنج ساله و دو ونيم ساله دارم. پسربزرگم خيلي لجباز است. هرکاري که مي گويم نکن، با گريه يا با لجبازي انجام مي دهد هيچ تفاوتي هم بين آن ها نمي گذارم

نمي دانم با لجبازي اش چکار کنم. خواهش مي کنم راهنمايي کنيد.

2- پسري سه ساله دارم خيلي لجباز و عصبي است و علاقه زيادي به حيوانات وحشي دارد. من هم هر چيزي دوست دارد، برايش خريدم، شب تا صبح برنامه کودک نگاه مي کند و روزها مي خوابد ، براي اصلاح اين رفتار پسرم چه کار کنم ؟ با اينکه برخورد خشن دارم اما خوب نمي شود.

3- مردي هستم 25 ساله و داراي دختري 4 ساله . هروقت که به بازار مي رويم هر چه مي بيند دوست دارد برايش بخريم.گاهي اوقات او را تنبيه مي کنم اما فايده ندارد .

لجبازي بيش از حدش واقعا غير قابل تحمل است چه کنيم؟

علي رضا واقف ( روانشناس کودک) - لجبازي به شکل ها و دلايل مختلف در کودکان بروز مي کند ، معمولا اين واژه را درباره کودکان زير ۳ سال با احتياط به کار مي برند چون در بيشتر اين کودکان ، اين نوع واکنش رفتاري، هدف دار نيست و کودک به علت مشکلات جسمي و يا تعارضات دروني، مشکلات خود را به صورت گريه ، نق زدن ، پرخاشگري ، بي خوابي، امتناع از خوردن غذا و بي اختياري ادرار و مدفوع نشان مي دهد .

در اين گونه موارد بايد به دنبال پي بردن به علت مشکل و رفع آن بود.

واکنش هايي نظير تنبيه کودک و يا بي توجهي به او مي تواند زمينه ساز ايجاد تصويري نامطلوب از والدين در ناخودآگاه کودک باشد که بعدها به شکل خشم هدف دار خود را نشان مي دهد.

با اينگونه کودکان بايد مدارا کرد و ابتدا زمينه هاي بروز لجبازي را شناسايي کرد، سپس کودک را از آن دور کرد ، به عنوان مثال کودکي را که در بازار از والدين مي خواهد هرچيزي را برايش بخرند، نبايد به بازار بُرد و هميشه درباره برآوردن خواسته هايش يک چيز ديگر را بايد جايگزين کرد مثل ابزار پلاستيکي به جاي واقعي و دور نگاه داشتن وسايل خطرناک از دسترس کودک . اما کودکان پس از پايان سه سالگي و آغاز چهار سالگي وارد حيطه اجتماعي مي شوند و رفتارهاي مختلف را از يکديگر مي آموزند و با الگوبرداري منفي سعي مي کنند در رابطه با والدين خود آن را اجرا کنند و اين امر تا حدود زيادي آگاهانه و هدفمند است و کودک با آزمون و خطاهايي که مي کند سعي در به زانو درآوردن والدين و تسليم آن ها در برابر خواسته هايش دارد و با اين کار به سيطره قدرت خود و خود محوري اش ادامه مي دهد و براي اين کار ، بهانه هايي نيز براي خود دارد مانند وجود رقيبي به عنوان برادر و يا خواهر کوچک تر و يا به علت رفتن به مهد کودک و يا مواردي از اين قبيل ، اين گروه از کودکان ، اعتماد به نفس پاييني دارند و نسبت به ديگر کودکان تعارضات دروني بيشتري دارند و سطوح ترس و اضطرابشان بالاتر از همسالانشان است.

براي درمان لجبازي کودکان در ابتدا بايد روي استقلال آن ها به شکل عملي و فکري کار شود، والدين بايد به کودک ميدان دهند تا خودش کارهاي شخصي اش را انجام دهد و در برخي زمينه ها نظر او را جويا شوند ، فعاليت هايي از اين قبيل با عث خودباوري بيشتر کودک و جلب توجه به صورت مثبت مي شود و انرژي بالقوه کودک را به سمت مثبت هدايت مي کند .

از طرف ديگر بايد روش «خاموشي» را اعمال کرد ، به اين مفهوم که والدين در مقابل رفتارهاي منفي کودک هيچ واکنش کلامي ، ديداري و شنيداري انجام نمي دهند و گويي چيزي را نديده اند ، کودک پس از چند بار تکرار رفتار منفي، به علت دريافت نکردن پاسخ، پي مي برد که کارش بيهوده است.

وقتي شدت رفتارهاي کودک نسبت به قبل کاهش يافت والدين بايد روش «تقويت رفتار نا همساز» را اجرا کنند، يعني رفتار مقابل رفتار منفي کودک را به محض سر زدن از کودک ، تقويت کنند ، مثلا کودکي که گريه مي کند به محض آن که ساکت شد ، توسط والدين مورد توجه و تشويق قرار گيرد .

شاخص هاي ديگري که بايد در نظر داشت ، استفاده از رژيم غذايي صحيح است، مصرف بيش از اندازه سردي ها ، تنقلات، کاکائو، نمک و سرکه باعث تحريکات عصبي کودک و تماشاي تلويزيون و بازي هاي رايانه اي بيش از يک ساعت در روز باعث تشکيل امواج مخرب در مغز کودک و عصبانيت او مي شود ، کم خوابيدن کودک نيز باعث افزايش لجبازي مي شود ، خواب شب مهم تر از خواب روز است چون در خواب روزانه عواملي نظير نور و صدا باعث بر هم خوردن ريتم خواب مي شود و کودک با وجود خواب زياد ، پس از بيداري آرامش ندارد .

درباره لجبازي هاي شديد کودکان که گاه به صورت گريه هاي طولاني و کبودي لب ها و واکنش هاي غير عادي خود را نشان مي دهد ، بررسي امواج مغز کودک و مراجعه به روان پزشک و روان شناس کودک ضرورت دارد .